گردشگری فضایی
گردشگری فضایی یا توریسم فصایی (به انگلیسی: Space Tourism) به صنعت بردن مسافر به فضا بصورتی تجارتی و برای گردشگری می‌گویند.
نخستین خط گردشگری فضایی را سازمان فضایی روسیه دایر کرد، که نتیجه آن سفر افرادی چون انوشه انصاری به فضا بود.
شرکت گروه ویرجین هم اکنون با همکاری سکیلد کامپوزیتس در حال دایر کردن یک خط مسافربری به فضا برای مسافرین میباشد.
گردشگری فضایی یکی از راه‌های استفاده تجاری از فضا است. تحقیقات، بازار قابل ملاحظه‌ای را برای این عرصه نشان می‌دهد که با توجه به موقع و سرمایه‌گذاری بجا، می‌تواند پیشرفت چشمگیر و سودآوری قابل ملاحظه‌ای داشته باشد. رفتن به فضا یکی از آرمان‌های بشری است و بسیاری از مردم، ترسی از پرداخت مبالغ سنگین برای رسیدن به این آرزو را ندارند.
امروزه گردشگری فضایی به ایستگاه بین‌المللی فضایی واقع در مداری به ارتفاع متوسط 400 کیلومتر از سطح زمین محدود میشود. اما آینده‌نگران بازار گسترده‌تری را پیش‌بینی می‌کنند. هتلهای بزرگ مداری، اقامتگاه‌هایی در سطح ماه و فراتر از آن موضوعاتی است که می‌توان به راحتی با یک جستجوی کوچک در اینترنت مطالب بسیاری برای آنها پیدا کرد.
مأموریت کاری
مأموریت کاری، سفری برای کسب و کار است و محل کار به طور موقت ترک میشود. به عنوان مثال:
برای بازدید مشتریان، تولید کنندگان و یا نمایشگاها
برای شرکت در کنگره ها و سمینارها
برای آموزش بیشتر
برای سفرهای علمی تحقیقاتی
برای معلمان برای شرکت در سفرهای مطالعاتی و یا سفرهای اکتشافی
برای کار در مهندسی عمران، ساختمان سازی، زمین شناسی، و غیره.
مأموریت کاری باید توسط کارفرما تایید شود. هزینه‌های سفر را می‌توان با جزئیات یا به طور کامل محاسبه کرد.
ماه عسل
ماه عسل مراسمی است که در آن عروس و داماد تازه ازدواج کرده، مدتی را در قالب تعطیلات یا سفر با هم می‌گذرانند. هدف از ماه عسل، سازگاری و هماهنگی عروس و داماد با هم است و به یک ماه اول پس از ازدواج که زوج‌ها در ملایمت و خوشی هستند نیز اطلاق میشود.
تاریخچه
حدود چهار هزار سال پیش در بابل باستان رسمی بوده است که بر پایهٔ آن، پدر عروس برای داماد نوعی نوشیدنی شیرین که از عسل تهیه می‌شده می‌داده و از این رو به ماه نخست پس از ازدواج ماه عسل می‌گفتند. در کتاب سفر تثنیه ۲۴:۵ آمده‌است: «مردی که تازه ازدواج کرده‌است، نباید به خدمت سربازی برود یا وظایف دیگر اجتماعی به عهده او گذاشته شود. او باید برای مدّت یک سال معاف باشد تا در خانه بماند و همسرش را خوشحال کند.»در فرهنگ غرب، رسم مسافرت‌رفتنِ عروس و داماد پس از ازدواج، در اوایل سدهٔ ۱۹ میلادی در انگلستان باب شد، که خود برگرفته از رسم برگزیدگان هندی در شبه‌قارهٔ هند بوده است.
مسافرت جاده‌ای
مسافرت جاده‌ای به مسافرتی گفته میشود که در جاده صورت گیرد. مسافرت‌های جاده‌ای معمولاً شامل طی مسافت‌های طولانی با خودرو هستند.
در ایران
در ایران، سالانه ۳۵۰ میلیون سفر انجام میشود که از این تعداد، ۲۵۰ میلیون سفر، جاده‌ای است. بیشترین سفرهای جاده‌ای در ایران در تعطیلات و به خصوص در روزهای عید نوروز انجام میشود.همچنین میزان تصادفات جاده‌ای در ایران بسیار بالاست و به طور متوسط هر 24 دقیقه یک نفر بر اثر تصادف کشته میشود.
آمادگی برای رانندگی
پیش از شروع رانندگی برای فواصل طولانی به این توصیه‌ها عمل کنید:
از نقشه یا یک سیستم هدایتگر برای تعیین مسیرتان استفاده کنید،خروجی‌ها،فواصل تقریبی به کیلومتر و نقاط شاخص عمده را علامت بزنید.
شب قبل از سفر، به اندازه کافی بخوابید.
یک بطری آب و یک کیت کمک‌های اولیه همراه داشته باشید.
اطمینان حاصل کنید که چراغ‌های جلو و عقب و شیشه جلوی ماشین پاک هستند.
به طور مرتب ماشین‌تان را سرویس کنید، و مطمئن شوید که پیش از شروع سفر مشکلی ندارد.
بیابانگردی
بیابانگردی، یکی از گونه‌های طبیعت‌گردی است. سیمای منحصر به‌فرد بیابان‌ها، حیات جانوری و گیاهی، آسمان شب، یادمان‌های تاریخی، آرامش بیابان و بسیاری از جذابیت‌های دیگر، بیابان‌ها را به یکی از جاذبه‌های طبیعت تبدیل کرده و گردشگران را به بازدید از این مناطق مشتاق نموده است.
حتی گروهی از گردشگران ماجراجو با پذیرش سختی‌های فراوان برای گذر از بیابان‌های بزرگ و تاب شرایط سخت بیابانی، سفرهایی پرماجرا را برای خود رقم می‌زنند.
امروزه در برخی از کشورها مانند تونس تنها از گردشگری در بیابان خود سالانه تا سه میلیارد دلار درامد کسب می‌کنند. این در حالی است که رونق گردشگری در بیابان نه تنها سبب بازده اقتصادی برای گستره وسیعی از کشور که ظرفیت‌های تولیدی کشاورزی و صنعتی رقابتی ندارند، فراهم می‌آورد بلکه برخی شیوه‌های سنتی فراموش شده مانند صنایع دستی و شتربانی را احیا نموده و به بهبود سطح زندگی جوامع محلی می انجامد.
منابع گردشگری طبیعی
منابع گردشگری طبیعی بیابان مشتمل بر منابع طبیعی متنوعی است که از اثر متقابل توپوگرافی، آب و هوا، منابع آب و تیپ و تراکم گیاهی ایجاد شده است. برخی از این منابع عبارتند از: چشم‌اندازهای بیابانی، آسمان بیابان در شب، بیشه‌زارهای بیابانی، جانوران بیابان‌زی و تل‌ماسه‌ها.
منابع گردشگری انسانی
آن دسته از جلوه‌های زندگی انسانی در امروز و زمان‌های گذشته که در بستر بیابان و کویر جای گرفته است در کنار کنش‌های اجتماعی سنتی، باورها، آداب و رسوم محلی، بناها تاریخی و باستانی از جمله جلوه‌های انسانی مناطق بیابانی است که از نظر گردشگری با تقاضا همراه است. برخی از این منابع عبارتند از: یادمان‌های تاریخی و باستانی در بیابان (کاروانسراها و پل‌ها)، غارهای با ارزش دیرین انسان‌شناسی، زیارتگاه‌ها و آرامگاه‌ها، جاذبه‌های معماری سکونت‌گاه‌های انسانی، صنایع دستی، ورزش و بازی‌های محلی، شیوه زیست سنتی مردم، جلوه‌های همزیستی انسان با طبیعت، مراسم‌های آئینی و ...
فعالیتهای گردشگری
فعالیتهای گردشگری بیابان محدود اما خاص این دسته از مناطق طبیعی است. این فعالیت‌ها متکی به منابع گردشگری، آب و هوای بیابان و عوارض زمینی است. فهرست زیر شماری از فعالیتهای تفرجی ممکن در نواحی بیابانی است. ماسه درمانی، پیاده‌روی در بیابان، دوچرخه سواری در بیابان، موتورسواری با موتورهای پهن چرخ، خودرو سواری بر روی تل‌ماسه‌ها، رالی بیابان، اسکی روی تپه‌های ماسه‌ای، شترسواری، مشاهده پرندگان آبزی و کنار آبزی، رصد ستارگان، گردش در بیشه‌های بیابانی، خرید صنایع دستی، خرید از بازارچه‌های محلی، دیدار از بناهای تاریخی و زیارتی، دیداز از جلوه‌های همزیستی انسان با طبیعت، شکار، روستاگردی، کوهنوردی.
پتانسیل‌های بیابانگردی در ایران
بیش از یک‌پنجم مساحت کشور ایران را (افزون بر سیصد هزار کیلومتر مربع) بیابان‌های واقعی در برگرفته است. بیابان‌های ایران به‌طور عمده ناشی از تأثیر کمربند پرفشار جنب حاره بوده و بخشی از کمربند بیابانی بزرگ کره زمین هستند که بخش‌های دیگر آن را بیابان‌های مشهوری همچون شبه جزیره عربستان، صحرای آفریقا، سونورای مکزیک، نوادای آمریکا تشکیل می‌دهد.
گذشته از وسعت کم‌نظیر که موجب میشود مجموع مساحت بیابان‌های ایران در شمار چهار بیابان نخست جهان قرار گیرد، عوامل جغرافیائی متعددی موجب شده است بیابان‌های ایران به‌عنوان جاذبه‌های سیاحتی از موقعیت ممتازتری نسبت به همگنان خود در دیگر نقاط جهان برخوردار باشند.
بیابان‌های باشکوه ایرانی، دربرگیرنده همه آن چیزهایی است که در یک مسافرت ماجراجویانه یا بیابانگردی در طبیعت زیبا و دست نخورده لازم است. بیابان به طور زنده از اشکال متنوع و رنگارنگی از کشور ایران حکایت می‌کند. دشت‌های نمکی وسیع و سفید، تلماسه‌های طلایی به علاوه تپه ماهورهای سبز روشن، زرد و قرمز، طیف حیرت آوری از رنگ‌های تماشایی برای مسافران بیابان در روشنایی روز بوجود می‌آورد. بی شک، جذابیت شب‌های کویر بالاتر از انتظار است و شامل منظره جذاب ستارگان بوده که به طور فریبنده‌ای نزدیک و واقعی به‌نظر می‌رسند.
عوامل پیچیده اقلیمی موجب شده‌اند بیابان‌های ایران گرم‌تر از دیگر نواحی بیابانی دنیا باشند. آنچنانکه به تصریح شماری از استادان جغرافیای دانشگاه تهران قطب حرارتی کره زمین، کویر شهداد در کرمان است.
بیابانگردی در چین
چین یکی کشور هایی محسوب میشود که با هوشمندی توانسته در کنار جذب گردشگران از آثار تاریخی و کهن خود، آنها را به بازدید از جاذبه‌های بیابانی نیز ترغیب کند. این کشور به منظور کسب درآمد از طریق جلب گردشگران داخلی و خارجی در بعضی از مناطق بیابانی خود که پروژه‌های تثبیت شنهای روان انجام شده است و عرصه‌های بیابانی بصورت جنگلکاری‌های وسیع و فضای سبز مناسب در آمده است با ایجاد تسهیلات و امکانات رفاهی، پارک‌ها و تفرج‌گاه‌های زیبائی ایجاد نموده است.
از سال 2000، براساس میراث زمین‌شناسی و با هدف حفظ این میراث، چین به طور رسمی 44 ژئوپارک ملی را به منظور جلب اکوتوریست‌های داخلی وخارجی معرفی کرد. حفظ و توسعه این میراث، فواید اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی مطلوبی در چین به بار آورده است و باعث شده این کشور در شبکه ژئوپارک‌های جهانی تحت سرپرستی یونسکو جایگاهی ممتاز پیدا کند.
با اجرای برنامه‌های توسعه توریسم تعداد توریست‌ها و اکوتوریست‌ها در سال 1980، 7/5 میلیون نفر بوده در حالیکه در سال 2001 این میزان به بیش از 89 میلیون نفر رسیده است. یعنی چین در طی 20 سال بیش از 1700 درصد رشد در تعداد توریست‌ها و اکوتوریست‌های خود داشته است. میزان درآمد ناشی از توریسم در سال 1996، 6/30 میلیارد دلار آمریکا بوده است در حالیکه در این درآمد در سال 2001 به بیش از 7/61 میلیارد دلار رسیده است و از این نظر مقام پنجم در بین کشورهای دنیا را دارا میباشد.
تور دوچرخه‌ای
تور دوچرخه‌ای، دوچرخه‌سواری در فواصل طولانی است که لذت و استقامت را بر سودمندی و سرعت ترجیح می‌دهد. این تور می‌تواند یک سواری حمایتی یک روزه -مثلاً سواری برای خیریه- باشد که در آن تدارکات لازم در ایستگاه‌هایی در طول مسیر وجود دارند، یا سفری تک‌نفره یا گروهی که همهٔ وسایل، ابزارها، غذا، و پوشاک لازم باید حمل شوند.
تاریخچه
منابع مختلفی به تور اطراف فرانسه در دههٔ ۱۸۲۰ توسط نوجوانان ۱۵ و ۱۷ ساله اشاره دارند. در ۱۷ فوریه ۱۸۶۹ جان مایال، چارلز اسپنسر و رولی ترنر از میدان ترافالگار لندن تا برایتون را به‌مدت ۱۵ ساعت و برای ۵۳ مایل رکاب زدند. روزنامهٔ تایمز که گزارشگری را برای دنبال کرن آنها فرستاده بود آن را به مثابهٔ یک «همراهی چرخه‌ای فوق‌العاده»توصیف کرده‌است. در ماه مارس همان سال سه سواره لیورپول را به مقصد لندن ترک کردند و سفر سه روزهٔ آنها بیشتر به تورهای سواری مدرن شبیه بود.
این اشتیاق به کشورهای دیگر توسعه یافت. نیویورک تایمز از «شمار چرخه‌هایی که همچون شاتل‌ها از اینجا به آنجا پرواز می‌کنند» یاد کرد. اما در حالی که علاقهٔ انگلیسی‌ها کمتر از آمریکا بود، اما به‌مدت طولانی‌تری ادامه یافت.
توسعه یافتن ماشینی که باید با پدال‌هایی که روی چرخ کوچک جلو بود حرکت می‌کرد، دسترسی به فواصل طولانی‌تر را میسر کرد. دوچرخه‌سواری که خود را «دراگون نور» می‌نامید در ۱۸۷۰ یا ۱۸۷۱ میلادی دربارهٔ سواری از لوییز به سالیسبوری در راستای انگلستان جنوبی گفت. عنوان کتاب او، چرخ‌ها و گلایه‌ها، بیانگر سفری کمتر از یک سفر بی‌رویداد است هرچند مک‌گورن می‌گوید «به‌نظر می‌رسد که علی‌رغم سطح بد جاده، خاک و نبود راهنما، سفری دل‌پذیر بوده است.»
سفرها بیشتر ماجراجویانه شدند. جان فوستر فرسر و دو تن از دوستانش در ژوئیه ۱۸۹۶ برای سفر دور دنیا با دوچرخه‌های ایمنی حرکت کردند. آنها ۱۹۲۳۷ مایل را با گذر از ۱۷ کشور، در مدت دو سال و دو ماه پیمودند. تا سال ۱۸۷۸ دوچرخه‌سواری تفریخی به‌خوبی در بریتانیا تأسیس شده بود تا به ایجاد کلاب تور دوچرخه‌ای منجر شد، که بعدتر به کلاب تور دوچرخه‌سواران تغییر نام یافت. این کلاب قدیمی‌ترین سازمان گردشگری ملی در جهان است. اعضای آن همچون اعضای دیگر کلاب‌ها، اغلب با یونیفرم سواری می‌کردند.
طبیعت‌گردی
اکوتوریسم یا بوم‌گردشگری یا به غلط طبیعت گردی، گونه‌ای از گردشگری است که در آن گردشگران برای دیدار از مناطق طبیعی نامسکون و دست‌نخوردهٔ جهان سفر می‌کنند و به تماشای گیاهان و پرندگان و ماهی‌ها و دیگر جانوران می‌پردازند.
البته در اکوتوریسم صرفا دیدار مطرح نیست بلکه آموزش محیط زیست و نفع رسانی به جوامع محلی و غیره ضروری و واجب است.
به این‌گونه از گردشگران که به دیدار از بوم سامانه و طبیعت زنده می‌پردازند، نام اکوتوریست یا بوم گردشگر داده شده است. بسیاری از کشورها بخش هنگفتی از درآمد خود را از بوم گردشگران خارجی تأمین می‌کنند. "در ایران توسط فرهنگستان معادل طبیعت گردی نام گذاری شده است که با توجه به ظهور ژئوتوریسم در چند دههٔ اخیر در ایران و جهان این واژه با معادل سازی طبیعت‌گردی صحیح نخواهد بود و بهتر است اکوتوریسم را معادل بوم گردشگری نامید".
تعاریف اکوتوریسم
اصلی‌ترین فعالیت اکوتوریسم بر پایهٔ طبیعت زنده میباشد که بنا به تعریف سفری است مسئولانه به مناطقی طبیعی که حافظ محیط زیست بوده و باعث بهبود کیفیت زندگی مردم محلی گردد. طبیعت‌گردی حداقل آسیب را به طبیعت و فرهنگ منطقه وارد می‌کند.
به تعریفی دیگر، اکوتوریسم یا بوم گردشگری نوعی از گردشگری است که ریشه‌های آن به طبیعت و محیط‌های باز گسترش یافته است. نخستین مسافرانی که حدود نیم قرن پیش سرنگیتی در آفریقا را بازدید کردند، و یا ماجراجویانی که در هیمالیا کوهپیمایی کردند را می‌توان نخستین اکوتوریست‌ها برشمرد.
انجمن بین‌المللی اکوتوریسم (TIES) نیز در تعریف اکوتوریسم می‌گوید: «بوم گردشگری سفری مسئولانه به مناطق طبیعی است که در آن محیط زیست حفظ و بر رفاه مردم محلی تأکید شود.»
اکوتوریسم و کوهپیمایی ورزشی است نشاط‌انگیز، سالم و انسان‌ساز که از ادوار بسیار قدیم، مورد توجه نیاکان ما بوده و ریشه در تاریخ دارد. عشق به ماجراجویی و رویت آثار بدیع طبیعت زنده همواره انسان را وادار به سیر در طبیعت و بازدید از جاذبه‌های حیرت انگیز می‌کند.
تاریخچه اکوتوریسم
پیرامون واژهٔ اکوتوریسم و سابقهٔ کاربرد آن اظهارنظرهای متفاوتی صورت گرفته است. برخی صاحب‌نظران سابقهٔ کاربرد چنین واژه‌ای را در اواخر دهه ۱۹۸۰ ذکر کرده‌اند. اما در تمام متون مرتبط Ceballos-Lascurain به عنوان نخستین کسی آمده‌است که این واژه را به کار برده‌است. برابر تعریف او، بوم گردشگری مسافرتی است که به منظور مطالعه، تحسین، ستایش و کسب لذت از سیمای طبیعی و مشاهدهٔ گیاهان و جانوران و آشنایی با ویژگی‌های فرهنگی جوامع محلی در گذشته و حال صورت می‌گیرد.
برخی سابقهٔ اکوتوریسم را به زمانی دورتر و به Hetzer نسبت می‌دهند. و معتقدند که او این واژه را در دهه ۱۹۶۰ برای تشریح روابط متقابل گردشگری، محیط زیست و ویژگی‌های فرهنگی، استفاده کرده‌است. به اعتقاد Hetzer، مفهوم بوم گردشگری در واکنش به رویه‌های نامناسب و منفی توسعه و نادیده گرفتن ملاحظات زیست محیطی، شکل گرفته است. و سابقه آن به اواخر دهه ۶۰، یعنی زمانی که کارشناسان نسبت به برداشت بی‌رویه از منابع نگران بودند، باز می‌گردد.
گونه‌های مختلف اکوتوریسم
گونه‌های مختلف طبیعت‌گردی عبارتند از گردش آبی و ساحلی، کوهنوردی، غارنوردی، بیابانگردی، دامنه‌نوردی، مردم‌شناسی، طبیعت درمانی، صید و شکار "با اینکه زمین گردشگری گونه مستقلی از صنعت گردشگری است و زیر شاخه بوم گردشگری محسوب نمی‌شود اما در مواردی جاذبه های اکوتوریسم با ژئوتوریسم در تداخلند ولی در فعالیتهای اکوتوریسمی، آموزش همگانی زمین شناسی و ژئومورفولوژی مورد نظر نمی‌باشد و توجه خاص به طبیعت زنده و جاذبه های آن است".
رشد صنعت اکوتوریسم
امروزه طبیعت‌گردی در میان گونه‌های مختلف گردشگری از جایگاه ویژه و رشد قابل توجّهی برخوردار است و در بیست‌سالهٔ اخیر شاهد گسترش سریع فعالیتهای طبیعت‌گردی در سراسر جهان بوده‌ایم و انتظار می‌رود بر شدت این گسترش نیز افزوده شود.
به لحاظ تأثیر بالقوهٔ زیادی که اکوتوریسم در زمینهٔ محافظت از محیط طبیعی و در اقتصاد بسیاری از کشورها دارد، سازمان ملل متحد تصمیم گرفت که سال ۲۰۰۲ میلادی را به عنوان سال بین‌المللی اکوتوریسم اعلام کند و کمیسیون توسعه پایدار این سازمان (UNEP) و سازمان جهانی گردشگری را موظف به انجام فعالیت‌هایی در این سال ساخت. هدف از این کار، مرور مجدد تجربیات گذشته در زمینهٔ بوم گردشگری، تشخیص و ترویج انواع اکوتوریسم که در آنها از اکوسیستمهای در معرض خطر حفاظت میشود، تقسیم فوائد حاصل از فعالیت‌ها با جوامع محلی و احترام به فرهنگ‌های بومی است.
طبق برآورد سازمان جهانی کشاورزی نیز، رشد بوم گردشگری در دههٔ حاضر ۱۰ تا ۳۰ درصد خواهد بود. در وضع موجود شمار طبیعت‌گردان ۷ درصد کلّ مسافران جهان است که پیش‌بینی میشود در دههٔ آینده این رقم به ۲۰ درصد برسد. بنابراین اکوتوریسم از آینده‌ای پررونق و درخشان برخوردار است که مزایای فراوانی برای جهانیان دارد. محیط ارزش ذاتی دارد و این ارزش مهم تر از آن است که دارایی صنعت گردشگری محسوب شود. نباید منافع بلند مدت وحفاظت از محیط را فدای ملاحظات کوتاه مدت کرد. همانطوری که در اصل 3 بیانیه ریو آمده است " حق توسعه باید به نحوی اعمال شود که متساویاً نیازهای نسل کنونی و نسلهای آینده را در زمینه توسعه و حفظ محیط زیست برآورده سازد". از این روگردشگری پایدار باید با سیاست مشخص و مدونی به اجرا در آید تا بتواند حرکت امید بخشی را در توسعه همه جانبه فضاهای جغرافیایی تضمین کند. گردشگری پایدار برای کارایی بالاتر در این زمینه دارای اصولی می باشد که هماهنگ کننده اهداف و راهکارهای عملی می باشد.
صنعت اکوتوریسم ایران
بسیاری از شرق شناسان و جغرافی دانان برجسته جهان، تمدن ایرانی را حاصل انطباق بسیار هوشمندانه با طبیعت چندگانه فلات ایران دانسته اند.بسیاری از آداب و رسوم نواحی بومی کشور بخشی از توانمندی صنعت توریسم ایران به شمار می‌آید. واقعیت این است که در گوشه و کنار ایران همه ساله بسیاری از آیین‌ها برپا داشته میشود که حضور در آنها در یافتن راز و رمز آنها آرزوی بسیاری از علاقه‌مندان به سیر و سیاحت است، شناسایی این آداب و رسوم این فرصت را فراهم می‌آورد که ساکنان برای برگزاری تورهای اکوتوریستی به مضاعف سازی جاذبه‌ها پرداخته و شمار متقاضیان آن را افزایش دهند .
هواشناسی و طبیعت گردی
شاخه ای از دانش هواشناسی است که به تازگی شکل گرفته و به زبان ساده به معرفی پدیده های هواشناسی در خردمقیاس و میان مقیاس به کوهنوردان و طبیعت گردان می پردازد. نخستین کتاب در این باره به نام هواشناسی و طبیعت گردی در سال 1392 توسط جعفر سپهری، استاد هواشناسی کوهستان به چاپ رسید.
keywords : موزیک سی تی،سایت موزیک سی تی،مقالات موزیک سی تی
گردشگری فضایی یا توریسم فصایی (به انگلیسی: Space Tourism) به صنعت بردن مسافر به فضا بصورتی تجارتی و برای گردشگری می‌گویند.
نخستین خط گردشگری فضایی را سازمان فضایی روسیه دایر کرد، که نتیجه آن سفر افرادی چون انوشه انصاری به فضا بود.
شرکت گروه ویرجین هم اکنون با همکاری سکیلد کامپوزیتس در حال دایر کردن یک خط مسافربری به فضا برای مسافرین میباشد.
گردشگری فضایی یکی از راه‌های استفاده تجاری از فضا است. تحقیقات، بازار قابل ملاحظه‌ای را برای این عرصه نشان می‌دهد که با توجه به موقع و سرمایه‌گذاری بجا، می‌تواند پیشرفت چشمگیر و سودآوری قابل ملاحظه‌ای داشته باشد. رفتن به فضا یکی از آرمان‌های بشری است و بسیاری از مردم، ترسی از پرداخت مبالغ سنگین برای رسیدن به این آرزو را ندارند.
امروزه گردشگری فضایی به ایستگاه بین‌المللی فضایی واقع در مداری به ارتفاع متوسط 400 کیلومتر از سطح زمین محدود میشود. اما آینده‌نگران بازار گسترده‌تری را پیش‌بینی می‌کنند. هتلهای بزرگ مداری، اقامتگاه‌هایی در سطح ماه و فراتر از آن موضوعاتی است که می‌توان به راحتی با یک جستجوی کوچک در اینترنت مطالب بسیاری برای آنها پیدا کرد.
مأموریت کاری
مأموریت کاری، سفری برای کسب و کار است و محل کار به طور موقت ترک میشود. به عنوان مثال:
برای بازدید مشتریان، تولید کنندگان و یا نمایشگاها
برای شرکت در کنگره ها و سمینارها
برای آموزش بیشتر
برای سفرهای علمی تحقیقاتی
برای معلمان برای شرکت در سفرهای مطالعاتی و یا سفرهای اکتشافی
برای کار در مهندسی عمران، ساختمان سازی، زمین شناسی، و غیره.
مأموریت کاری باید توسط کارفرما تایید شود. هزینه‌های سفر را می‌توان با جزئیات یا به طور کامل محاسبه کرد.
ماه عسل
ماه عسل مراسمی است که در آن عروس و داماد تازه ازدواج کرده، مدتی را در قالب تعطیلات یا سفر با هم می‌گذرانند. هدف از ماه عسل، سازگاری و هماهنگی عروس و داماد با هم است و به یک ماه اول پس از ازدواج که زوج‌ها در ملایمت و خوشی هستند نیز اطلاق میشود.
تاریخچه
حدود چهار هزار سال پیش در بابل باستان رسمی بوده است که بر پایهٔ آن، پدر عروس برای داماد نوعی نوشیدنی شیرین که از عسل تهیه می‌شده می‌داده و از این رو به ماه نخست پس از ازدواج ماه عسل می‌گفتند. در کتاب سفر تثنیه ۲۴:۵ آمده‌است: «مردی که تازه ازدواج کرده‌است، نباید به خدمت سربازی برود یا وظایف دیگر اجتماعی به عهده او گذاشته شود. او باید برای مدّت یک سال معاف باشد تا در خانه بماند و همسرش را خوشحال کند.»در فرهنگ غرب، رسم مسافرت‌رفتنِ عروس و داماد پس از ازدواج، در اوایل سدهٔ ۱۹ میلادی در انگلستان باب شد، که خود برگرفته از رسم برگزیدگان هندی در شبه‌قارهٔ هند بوده است.
مسافرت جاده‌ای
مسافرت جاده‌ای به مسافرتی گفته میشود که در جاده صورت گیرد. مسافرت‌های جاده‌ای معمولاً شامل طی مسافت‌های طولانی با خودرو هستند.
در ایران
در ایران، سالانه ۳۵۰ میلیون سفر انجام میشود که از این تعداد، ۲۵۰ میلیون سفر، جاده‌ای است. بیشترین سفرهای جاده‌ای در ایران در تعطیلات و به خصوص در روزهای عید نوروز انجام میشود.همچنین میزان تصادفات جاده‌ای در ایران بسیار بالاست و به طور متوسط هر 24 دقیقه یک نفر بر اثر تصادف کشته میشود.
آمادگی برای رانندگی
پیش از شروع رانندگی برای فواصل طولانی به این توصیه‌ها عمل کنید:
از نقشه یا یک سیستم هدایتگر برای تعیین مسیرتان استفاده کنید،خروجی‌ها،فواصل تقریبی به کیلومتر و نقاط شاخص عمده را علامت بزنید.
شب قبل از سفر، به اندازه کافی بخوابید.
یک بطری آب و یک کیت کمک‌های اولیه همراه داشته باشید.
اطمینان حاصل کنید که چراغ‌های جلو و عقب و شیشه جلوی ماشین پاک هستند.
به طور مرتب ماشین‌تان را سرویس کنید، و مطمئن شوید که پیش از شروع سفر مشکلی ندارد.
بیابانگردی
بیابانگردی، یکی از گونه‌های طبیعت‌گردی است. سیمای منحصر به‌فرد بیابان‌ها، حیات جانوری و گیاهی، آسمان شب، یادمان‌های تاریخی، آرامش بیابان و بسیاری از جذابیت‌های دیگر، بیابان‌ها را به یکی از جاذبه‌های طبیعت تبدیل کرده و گردشگران را به بازدید از این مناطق مشتاق نموده است.
حتی گروهی از گردشگران ماجراجو با پذیرش سختی‌های فراوان برای گذر از بیابان‌های بزرگ و تاب شرایط سخت بیابانی، سفرهایی پرماجرا را برای خود رقم می‌زنند.
امروزه در برخی از کشورها مانند تونس تنها از گردشگری در بیابان خود سالانه تا سه میلیارد دلار درامد کسب می‌کنند. این در حالی است که رونق گردشگری در بیابان نه تنها سبب بازده اقتصادی برای گستره وسیعی از کشور که ظرفیت‌های تولیدی کشاورزی و صنعتی رقابتی ندارند، فراهم می‌آورد بلکه برخی شیوه‌های سنتی فراموش شده مانند صنایع دستی و شتربانی را احیا نموده و به بهبود سطح زندگی جوامع محلی می انجامد.
منابع گردشگری طبیعی
منابع گردشگری طبیعی بیابان مشتمل بر منابع طبیعی متنوعی است که از اثر متقابل توپوگرافی، آب و هوا، منابع آب و تیپ و تراکم گیاهی ایجاد شده است. برخی از این منابع عبارتند از: چشم‌اندازهای بیابانی، آسمان بیابان در شب، بیشه‌زارهای بیابانی، جانوران بیابان‌زی و تل‌ماسه‌ها.
منابع گردشگری انسانی
آن دسته از جلوه‌های زندگی انسانی در امروز و زمان‌های گذشته که در بستر بیابان و کویر جای گرفته است در کنار کنش‌های اجتماعی سنتی، باورها، آداب و رسوم محلی، بناها تاریخی و باستانی از جمله جلوه‌های انسانی مناطق بیابانی است که از نظر گردشگری با تقاضا همراه است. برخی از این منابع عبارتند از: یادمان‌های تاریخی و باستانی در بیابان (کاروانسراها و پل‌ها)، غارهای با ارزش دیرین انسان‌شناسی، زیارتگاه‌ها و آرامگاه‌ها، جاذبه‌های معماری سکونت‌گاه‌های انسانی، صنایع دستی، ورزش و بازی‌های محلی، شیوه زیست سنتی مردم، جلوه‌های همزیستی انسان با طبیعت، مراسم‌های آئینی و ...
فعالیتهای گردشگری
فعالیتهای گردشگری بیابان محدود اما خاص این دسته از مناطق طبیعی است. این فعالیت‌ها متکی به منابع گردشگری، آب و هوای بیابان و عوارض زمینی است. فهرست زیر شماری از فعالیتهای تفرجی ممکن در نواحی بیابانی است. ماسه درمانی، پیاده‌روی در بیابان، دوچرخه سواری در بیابان، موتورسواری با موتورهای پهن چرخ، خودرو سواری بر روی تل‌ماسه‌ها، رالی بیابان، اسکی روی تپه‌های ماسه‌ای، شترسواری، مشاهده پرندگان آبزی و کنار آبزی، رصد ستارگان، گردش در بیشه‌های بیابانی، خرید صنایع دستی، خرید از بازارچه‌های محلی، دیدار از بناهای تاریخی و زیارتی، دیداز از جلوه‌های همزیستی انسان با طبیعت، شکار، روستاگردی، کوهنوردی.
پتانسیل‌های بیابانگردی در ایران
بیش از یک‌پنجم مساحت کشور ایران را (افزون بر سیصد هزار کیلومتر مربع) بیابان‌های واقعی در برگرفته است. بیابان‌های ایران به‌طور عمده ناشی از تأثیر کمربند پرفشار جنب حاره بوده و بخشی از کمربند بیابانی بزرگ کره زمین هستند که بخش‌های دیگر آن را بیابان‌های مشهوری همچون شبه جزیره عربستان، صحرای آفریقا، سونورای مکزیک، نوادای آمریکا تشکیل می‌دهد.
گذشته از وسعت کم‌نظیر که موجب میشود مجموع مساحت بیابان‌های ایران در شمار چهار بیابان نخست جهان قرار گیرد، عوامل جغرافیائی متعددی موجب شده است بیابان‌های ایران به‌عنوان جاذبه‌های سیاحتی از موقعیت ممتازتری نسبت به همگنان خود در دیگر نقاط جهان برخوردار باشند.
بیابان‌های باشکوه ایرانی، دربرگیرنده همه آن چیزهایی است که در یک مسافرت ماجراجویانه یا بیابانگردی در طبیعت زیبا و دست نخورده لازم است. بیابان به طور زنده از اشکال متنوع و رنگارنگی از کشور ایران حکایت می‌کند. دشت‌های نمکی وسیع و سفید، تلماسه‌های طلایی به علاوه تپه ماهورهای سبز روشن، زرد و قرمز، طیف حیرت آوری از رنگ‌های تماشایی برای مسافران بیابان در روشنایی روز بوجود می‌آورد. بی شک، جذابیت شب‌های کویر بالاتر از انتظار است و شامل منظره جذاب ستارگان بوده که به طور فریبنده‌ای نزدیک و واقعی به‌نظر می‌رسند.
عوامل پیچیده اقلیمی موجب شده‌اند بیابان‌های ایران گرم‌تر از دیگر نواحی بیابانی دنیا باشند. آنچنانکه به تصریح شماری از استادان جغرافیای دانشگاه تهران قطب حرارتی کره زمین، کویر شهداد در کرمان است.
بیابانگردی در چین
چین یکی کشور هایی محسوب میشود که با هوشمندی توانسته در کنار جذب گردشگران از آثار تاریخی و کهن خود، آنها را به بازدید از جاذبه‌های بیابانی نیز ترغیب کند. این کشور به منظور کسب درآمد از طریق جلب گردشگران داخلی و خارجی در بعضی از مناطق بیابانی خود که پروژه‌های تثبیت شنهای روان انجام شده است و عرصه‌های بیابانی بصورت جنگلکاری‌های وسیع و فضای سبز مناسب در آمده است با ایجاد تسهیلات و امکانات رفاهی، پارک‌ها و تفرج‌گاه‌های زیبائی ایجاد نموده است.
از سال 2000، براساس میراث زمین‌شناسی و با هدف حفظ این میراث، چین به طور رسمی 44 ژئوپارک ملی را به منظور جلب اکوتوریست‌های داخلی وخارجی معرفی کرد. حفظ و توسعه این میراث، فواید اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی مطلوبی در چین به بار آورده است و باعث شده این کشور در شبکه ژئوپارک‌های جهانی تحت سرپرستی یونسکو جایگاهی ممتاز پیدا کند.
با اجرای برنامه‌های توسعه توریسم تعداد توریست‌ها و اکوتوریست‌ها در سال 1980، 7/5 میلیون نفر بوده در حالیکه در سال 2001 این میزان به بیش از 89 میلیون نفر رسیده است. یعنی چین در طی 20 سال بیش از 1700 درصد رشد در تعداد توریست‌ها و اکوتوریست‌های خود داشته است. میزان درآمد ناشی از توریسم در سال 1996، 6/30 میلیارد دلار آمریکا بوده است در حالیکه در این درآمد در سال 2001 به بیش از 7/61 میلیارد دلار رسیده است و از این نظر مقام پنجم در بین کشورهای دنیا را دارا میباشد.
تور دوچرخه‌ای
تور دوچرخه‌ای، دوچرخه‌سواری در فواصل طولانی است که لذت و استقامت را بر سودمندی و سرعت ترجیح می‌دهد. این تور می‌تواند یک سواری حمایتی یک روزه -مثلاً سواری برای خیریه- باشد که در آن تدارکات لازم در ایستگاه‌هایی در طول مسیر وجود دارند، یا سفری تک‌نفره یا گروهی که همهٔ وسایل، ابزارها، غذا، و پوشاک لازم باید حمل شوند.
تاریخچه
منابع مختلفی به تور اطراف فرانسه در دههٔ ۱۸۲۰ توسط نوجوانان ۱۵ و ۱۷ ساله اشاره دارند. در ۱۷ فوریه ۱۸۶۹ جان مایال، چارلز اسپنسر و رولی ترنر از میدان ترافالگار لندن تا برایتون را به‌مدت ۱۵ ساعت و برای ۵۳ مایل رکاب زدند. روزنامهٔ تایمز که گزارشگری را برای دنبال کرن آنها فرستاده بود آن را به مثابهٔ یک «همراهی چرخه‌ای فوق‌العاده»توصیف کرده‌است. در ماه مارس همان سال سه سواره لیورپول را به مقصد لندن ترک کردند و سفر سه روزهٔ آنها بیشتر به تورهای سواری مدرن شبیه بود.
این اشتیاق به کشورهای دیگر توسعه یافت. نیویورک تایمز از «شمار چرخه‌هایی که همچون شاتل‌ها از اینجا به آنجا پرواز می‌کنند» یاد کرد. اما در حالی که علاقهٔ انگلیسی‌ها کمتر از آمریکا بود، اما به‌مدت طولانی‌تری ادامه یافت.
توسعه یافتن ماشینی که باید با پدال‌هایی که روی چرخ کوچک جلو بود حرکت می‌کرد، دسترسی به فواصل طولانی‌تر را میسر کرد. دوچرخه‌سواری که خود را «دراگون نور» می‌نامید در ۱۸۷۰ یا ۱۸۷۱ میلادی دربارهٔ سواری از لوییز به سالیسبوری در راستای انگلستان جنوبی گفت. عنوان کتاب او، چرخ‌ها و گلایه‌ها، بیانگر سفری کمتر از یک سفر بی‌رویداد است هرچند مک‌گورن می‌گوید «به‌نظر می‌رسد که علی‌رغم سطح بد جاده، خاک و نبود راهنما، سفری دل‌پذیر بوده است.»
سفرها بیشتر ماجراجویانه شدند. جان فوستر فرسر و دو تن از دوستانش در ژوئیه ۱۸۹۶ برای سفر دور دنیا با دوچرخه‌های ایمنی حرکت کردند. آنها ۱۹۲۳۷ مایل را با گذر از ۱۷ کشور، در مدت دو سال و دو ماه پیمودند. تا سال ۱۸۷۸ دوچرخه‌سواری تفریخی به‌خوبی در بریتانیا تأسیس شده بود تا به ایجاد کلاب تور دوچرخه‌ای منجر شد، که بعدتر به کلاب تور دوچرخه‌سواران تغییر نام یافت. این کلاب قدیمی‌ترین سازمان گردشگری ملی در جهان است. اعضای آن همچون اعضای دیگر کلاب‌ها، اغلب با یونیفرم سواری می‌کردند.
طبیعت‌گردی
اکوتوریسم یا بوم‌گردشگری یا به غلط طبیعت گردی، گونه‌ای از گردشگری است که در آن گردشگران برای دیدار از مناطق طبیعی نامسکون و دست‌نخوردهٔ جهان سفر می‌کنند و به تماشای گیاهان و پرندگان و ماهی‌ها و دیگر جانوران می‌پردازند.
البته در اکوتوریسم صرفا دیدار مطرح نیست بلکه آموزش محیط زیست و نفع رسانی به جوامع محلی و غیره ضروری و واجب است.
به این‌گونه از گردشگران که به دیدار از بوم سامانه و طبیعت زنده می‌پردازند، نام اکوتوریست یا بوم گردشگر داده شده است. بسیاری از کشورها بخش هنگفتی از درآمد خود را از بوم گردشگران خارجی تأمین می‌کنند. "در ایران توسط فرهنگستان معادل طبیعت گردی نام گذاری شده است که با توجه به ظهور ژئوتوریسم در چند دههٔ اخیر در ایران و جهان این واژه با معادل سازی طبیعت‌گردی صحیح نخواهد بود و بهتر است اکوتوریسم را معادل بوم گردشگری نامید".
تعاریف اکوتوریسم
اصلی‌ترین فعالیت اکوتوریسم بر پایهٔ طبیعت زنده میباشد که بنا به تعریف سفری است مسئولانه به مناطقی طبیعی که حافظ محیط زیست بوده و باعث بهبود کیفیت زندگی مردم محلی گردد. طبیعت‌گردی حداقل آسیب را به طبیعت و فرهنگ منطقه وارد می‌کند.
به تعریفی دیگر، اکوتوریسم یا بوم گردشگری نوعی از گردشگری است که ریشه‌های آن به طبیعت و محیط‌های باز گسترش یافته است. نخستین مسافرانی که حدود نیم قرن پیش سرنگیتی در آفریقا را بازدید کردند، و یا ماجراجویانی که در هیمالیا کوهپیمایی کردند را می‌توان نخستین اکوتوریست‌ها برشمرد.
انجمن بین‌المللی اکوتوریسم (TIES) نیز در تعریف اکوتوریسم می‌گوید: «بوم گردشگری سفری مسئولانه به مناطق طبیعی است که در آن محیط زیست حفظ و بر رفاه مردم محلی تأکید شود.»
اکوتوریسم و کوهپیمایی ورزشی است نشاط‌انگیز، سالم و انسان‌ساز که از ادوار بسیار قدیم، مورد توجه نیاکان ما بوده و ریشه در تاریخ دارد. عشق به ماجراجویی و رویت آثار بدیع طبیعت زنده همواره انسان را وادار به سیر در طبیعت و بازدید از جاذبه‌های حیرت انگیز می‌کند.
تاریخچه اکوتوریسم
پیرامون واژهٔ اکوتوریسم و سابقهٔ کاربرد آن اظهارنظرهای متفاوتی صورت گرفته است. برخی صاحب‌نظران سابقهٔ کاربرد چنین واژه‌ای را در اواخر دهه ۱۹۸۰ ذکر کرده‌اند. اما در تمام متون مرتبط Ceballos-Lascurain به عنوان نخستین کسی آمده‌است که این واژه را به کار برده‌است. برابر تعریف او، بوم گردشگری مسافرتی است که به منظور مطالعه، تحسین، ستایش و کسب لذت از سیمای طبیعی و مشاهدهٔ گیاهان و جانوران و آشنایی با ویژگی‌های فرهنگی جوامع محلی در گذشته و حال صورت می‌گیرد.
برخی سابقهٔ اکوتوریسم را به زمانی دورتر و به Hetzer نسبت می‌دهند. و معتقدند که او این واژه را در دهه ۱۹۶۰ برای تشریح روابط متقابل گردشگری، محیط زیست و ویژگی‌های فرهنگی، استفاده کرده‌است. به اعتقاد Hetzer، مفهوم بوم گردشگری در واکنش به رویه‌های نامناسب و منفی توسعه و نادیده گرفتن ملاحظات زیست محیطی، شکل گرفته است. و سابقه آن به اواخر دهه ۶۰، یعنی زمانی که کارشناسان نسبت به برداشت بی‌رویه از منابع نگران بودند، باز می‌گردد.
گونه‌های مختلف اکوتوریسم
گونه‌های مختلف طبیعت‌گردی عبارتند از گردش آبی و ساحلی، کوهنوردی، غارنوردی، بیابانگردی، دامنه‌نوردی، مردم‌شناسی، طبیعت درمانی، صید و شکار "با اینکه زمین گردشگری گونه مستقلی از صنعت گردشگری است و زیر شاخه بوم گردشگری محسوب نمی‌شود اما در مواردی جاذبه های اکوتوریسم با ژئوتوریسم در تداخلند ولی در فعالیتهای اکوتوریسمی، آموزش همگانی زمین شناسی و ژئومورفولوژی مورد نظر نمی‌باشد و توجه خاص به طبیعت زنده و جاذبه های آن است".
رشد صنعت اکوتوریسم
امروزه طبیعت‌گردی در میان گونه‌های مختلف گردشگری از جایگاه ویژه و رشد قابل توجّهی برخوردار است و در بیست‌سالهٔ اخیر شاهد گسترش سریع فعالیتهای طبیعت‌گردی در سراسر جهان بوده‌ایم و انتظار می‌رود بر شدت این گسترش نیز افزوده شود.
به لحاظ تأثیر بالقوهٔ زیادی که اکوتوریسم در زمینهٔ محافظت از محیط طبیعی و در اقتصاد بسیاری از کشورها دارد، سازمان ملل متحد تصمیم گرفت که سال ۲۰۰۲ میلادی را به عنوان سال بین‌المللی اکوتوریسم اعلام کند و کمیسیون توسعه پایدار این سازمان (UNEP) و سازمان جهانی گردشگری را موظف به انجام فعالیت‌هایی در این سال ساخت. هدف از این کار، مرور مجدد تجربیات گذشته در زمینهٔ بوم گردشگری، تشخیص و ترویج انواع اکوتوریسم که در آنها از اکوسیستمهای در معرض خطر حفاظت میشود، تقسیم فوائد حاصل از فعالیت‌ها با جوامع محلی و احترام به فرهنگ‌های بومی است.
طبق برآورد سازمان جهانی کشاورزی نیز، رشد بوم گردشگری در دههٔ حاضر ۱۰ تا ۳۰ درصد خواهد بود. در وضع موجود شمار طبیعت‌گردان ۷ درصد کلّ مسافران جهان است که پیش‌بینی میشود در دههٔ آینده این رقم به ۲۰ درصد برسد. بنابراین اکوتوریسم از آینده‌ای پررونق و درخشان برخوردار است که مزایای فراوانی برای جهانیان دارد. محیط ارزش ذاتی دارد و این ارزش مهم تر از آن است که دارایی صنعت گردشگری محسوب شود. نباید منافع بلند مدت وحفاظت از محیط را فدای ملاحظات کوتاه مدت کرد. همانطوری که در اصل 3 بیانیه ریو آمده است " حق توسعه باید به نحوی اعمال شود که متساویاً نیازهای نسل کنونی و نسلهای آینده را در زمینه توسعه و حفظ محیط زیست برآورده سازد". از این روگردشگری پایدار باید با سیاست مشخص و مدونی به اجرا در آید تا بتواند حرکت امید بخشی را در توسعه همه جانبه فضاهای جغرافیایی تضمین کند. گردشگری پایدار برای کارایی بالاتر در این زمینه دارای اصولی می باشد که هماهنگ کننده اهداف و راهکارهای عملی می باشد.
صنعت اکوتوریسم ایران
بسیاری از شرق شناسان و جغرافی دانان برجسته جهان، تمدن ایرانی را حاصل انطباق بسیار هوشمندانه با طبیعت چندگانه فلات ایران دانسته اند.بسیاری از آداب و رسوم نواحی بومی کشور بخشی از توانمندی صنعت توریسم ایران به شمار می‌آید. واقعیت این است که در گوشه و کنار ایران همه ساله بسیاری از آیین‌ها برپا داشته میشود که حضور در آنها در یافتن راز و رمز آنها آرزوی بسیاری از علاقه‌مندان به سیر و سیاحت است، شناسایی این آداب و رسوم این فرصت را فراهم می‌آورد که ساکنان برای برگزاری تورهای اکوتوریستی به مضاعف سازی جاذبه‌ها پرداخته و شمار متقاضیان آن را افزایش دهند .
هواشناسی و طبیعت گردی
شاخه ای از دانش هواشناسی است که به تازگی شکل گرفته و به زبان ساده به معرفی پدیده های هواشناسی در خردمقیاس و میان مقیاس به کوهنوردان و طبیعت گردان می پردازد. نخستین کتاب در این باره به نام هواشناسی و طبیعت گردی در سال 1392 توسط جعفر سپهری، استاد هواشناسی کوهستان به چاپ رسید.
keywords : موزیک سی تی،سایت موزیک سی تی،مقالات موزیک سی تی
